- үйрек бас ер
Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
үйрек бас ер
Смотреть что такое "үйрек бас ер" в других словарях:
бүйрек — бет ер. Басы бүйрек пішіндес ер. Қазақы ердің сыртқы пішін үлгісі көп. Олар құс бас ер, шошақ бас ер, үйрек бас ер, қазық бас ер, қозы құйрық ер, б ү й р е к б е т е р деп, түртұлғасына, пішін сиқына қарай бөлінеді (Ж. Бабалықұлы, Ер қанаты, 259) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бүйрек — 1 (Орал, Чап.) 1. бұрын қырмандағы астықты қызылдағанда сұраушыларға берілетін бидай. Бұрын нашарлар б ү й р е к сұрайтын, молдалар құжыр сұрайтын, Баласы жоқ кемпір шалдар бір екі қап б ү й р е к алатын (Орал, Чап.). 2. соғым сойған үйдің басқа… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қазық — бас ер. Басы қаздиып қалған ер. Қазіргі деректерде: құс бас ер, шошқа бас ер, үйрек бас ер, қ а з ы қ б а с е р, қозы құйрық ер, бүйрек бет ер деп, түртұлғасына, пішін сиқына қарай бөлінеді (Ата салты., 97) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
құс — ауруы. мед. Көтеріліп кететін, ұстамалы ауру. Сөйтсек, қ ұ с а у р у ы м е н ауырады екен ғой, байғұс бала! Құс қайтқанда немесе қайтып келгенде дерті тіпті қозып кетеді (Д.Рамазан, Жылап аққан., 136). Сөйтіп жүрген күндердің бірінде… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ер — зат. Көлікке салт мінгенде, тоқымның үстіне салатын арнаулы жабдық. Кене заманнан бері кешпелі халықтың өмір қажетіне сай қалыптасқан айрықша құрал жабдық және өнер туындысы. Ердің жасалу техникасы мен сыртқы түріне қарай орыс ері, шошақ бас ер,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қызылбас — I зат. Иран елі; парсылар. Ирандықтардың басына киетін қызыл шұға тақиясына қарап қазақтар бір кезде оларды қ ы з ы л б а с деген (І.Есенберлин, Маңғ., 234). Бұл парсы елінің (қ ы з ы л б а с т ы л а р д ы ң) билеушісі Исмайл шаһ үшін өте қолайлы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қызыл — I зат. г е о г р. Топырағы, тасы қызғылттау жер. – Жоқ, сері аға, адасып кетерсіз, бұл арада шоқ қ ы з ы л д а р көп, бір бірінен айнымайды (С.Жүнісов, Ақан сері 2, 303). Ол «Бұзау өлген» қ ы з ы л ы н а шыға беріп, бұйдасын іріккен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
кегер — зат. зоол. Үйректің тұщы көлдерде мекендейтін бір түрі. Қоңыр күйін қаз күйлейді, Сұқсыр мен қасқалдақ. Әнге салып, би билейді К е г е р, үйрек, баспалдақ (С. Сейфуллин, Шығ., 1, 251). Бұл өңір аққу, аққұтан, бірқазан, қаз, үйрек, дуадақ, к е г е … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
саусақ — санау. этногр. Бүлдіршінге саусақтарын санатып үйрету ойыны. Бас бармақ, Бала үйрек, Ортан терек, Шылдыр шүмек, Кішкене бөбек… деген «с а у с а қ с а н а у» ойын тақпағының балаға сөз, сан үйретудегі білім берерлік мәні зор болған (Қаз. календары … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
